Veel is mogelijk, wat kunt u zelf doen?
Op jonge leeftijd heb ik, door ernstige ziekte en het overlijden van mijn vader, ervaren dat afscheid nemen en doodgaan diep ingrijpen. Ik bemerkte dat iedereen uit het gezin daar op zijn eigen wijze mee omging. Dat was goed maar ook moeilijk. Als het over afscheid van een dierbare gaat, is er géén waarheid voor iedereen, maar dat besefte ik toen nog niet. Mijn vader is op veel te jonge leeftijd overleden en nog steeds, 28 jaar nadien, leer ik van deze intens ingrijpende gebeurtenis, leer ik over mijzelf, over het ‘leven en sterven’.
Naast studies in HR Management, Transactionele Analyse en psychologie, mediteerde ik en leerde over goed leven en sterven vanuit Oosterse wijsheidsstudies. Als zorgverlener en stervensbegeleider ben ik vrijwilligerswerk in hospices gaan doen. In 2014 heb ik het roer omgegooid om mijn baan als organisatie-adviseur te verruilen voor het opzetten van een mooi bedrijf dat duurzaam is en zo fair mogelijk. Waar liefde, aandacht en het werken vanuit een open hart centraal staan. Een uitvaartonderneming waar uitvaarten kunnen worden gecombineerd met hulp en zorg voor stervenden en hun naasten. Een eerlijke onderneming waar vrijwilligerswerk – hulp voor stervenden – wordt gecombineerd met fair, eerlijk en ecologisch ondernemerschap.
Niemand van ons blijft verdriet bespaard; vroeg of laat komt het ons leven binnen. Het afscheid van een geliefde dierbare raakt ons tot in het diepst van ons wezen. Juist ons hart – de meest kwetsbare plek van ons wezen en onze persoonlijkheid – raakt verscheurd. Daar wordt het verdriet het sterkst gevoeld. Hoewel ieder mens op zijn eigen wijze afscheid neemt en door de diepste dalen van verdriet gaat, is er ook een herkenbare lijn in het verwerkingsproces. Daarin inzicht geven, als het verdriet je in de greep heeft, is bemoedigend, geeft houvast en troost. Dat is waar Schulp Uitvaarten zo herkenbaar in is.
Door mijn eigen verlieservaring heeft zich een nieuwe wereld geopend. Niet meer alleen dat wat zichtbaar is en wat bewezen moet worden, maar veel meer een weten dat daar ver bovenuit stijgt. Langzaam groeide in mij een intuïtieve kennis over de grens tussen leven en dood. Het is elke keer weer bijzonder wanneer ik bij een familie kom en op het gezicht van de overledene iets van stille vrede zie. Het overleden lichaam vertelt zijn eigen verhaal. Dat maakt ook mij stil.
Ik heb de dood leren kennen als een overgang, een overgang naar licht en liefde, naar een nieuwe wereld. Je kunt het vergelijken met een prachtig beeld van een schip dat voorbij de horizon vaart. Vanaf het strand is het schip niet meer zichtbaar, maar het is er nog wel. Zo is het ook met doodgaan.
Na het overlijden mag u rust, ruimte en tijd nemen om bij uw overleden dierbare te zijn om – heel belangrijk – bij te komen van indrukken, verwarring en verdriet. Waak over de overledene en geef liefde en aandacht, informeer naasten en familie en raadpleeg uw arts. Ook de verzorging en opbaring van het overleden lichaam hoeft niet ‘op stel en sprong’. U hoeft dus niet direct in actie te komen. De keuze is aan u.
Voor de rouwkaart moeten vier praktische besluiten genomen worden, zoals:
Uitvaartbegeleiding is gebaseerd op wetgeving. Deze wet geeft veel ruimte om vorm en inhoud aan de uitvaart te geven en dat is fijn. Er moet aan een aantal verplichtingen worden voldaan:
Waarschijnlijk staat u er niet graag bij stil. Praten over de laatste fase van uw leven is ook niet makkelijk, maar wel belangrijk! Het is goed om tijdig na te denken over de wijze waarop u afscheid wilt nemen en hoe dit mag weerklinken in uw persoonlijke uitvaart.
Door het gesprek over de laatste levensfase aan te gaan, kunt u elkaar helpen om gevoelens, gedachten en wensen te ordenen. U kunt vooraf bedenken wat voor u belangrijk is en wat u nog zou willen doen, wat u wilt en wat u beslist niet wilt. Of misschien weet u het allemaal niet en wordt het juist duidelijk door erover te praten. Er is niet één manier, maar als je van elkaar weet welke wensen er in de laatste levensfase zijn, dan is de kans groot dat ze ook daadwerkelijk gerealiseerd worden.
U kunt het wensenboekje Voor wat mag blijven hier aanvragen. Daarmee is de eerste stap gezet. Natuurlijk kunt u Ukediene uitnodigen voor een goed gesprek.
“Via, via ben ik met Ukediene in contact gekomen. Het bijzondere is dat de woorden op haar website diep in mij bleven weerklinken, de woorden waarin zij haar begeleiding beschreef. Dat heeft mij doen besluiten om de uitvaart voor mijn chronisch zieke man met haar te gaan voorbespreken. En mijn grote verlangen om het moment van afscheid zo te mogen beleven – zoals samen met Ukediene voorbesproken – is een werkelijkheid geworden die nauwelijks in woorden is te vatten.
Het afscheid en de uitvaart werden een uiting van diepste zingeving, er was ruimte voor verstilling, zachtheid, het laten stromen van intense liefde. De sluier die er is tussen de zichtbare en onzichtbare wereld werd opgelicht, gezien en gevoeld. Door het intieme karakter van het samen verzorgen (het balsemritueel) van mijn man werd het geen afscheid, maar een doorstromen naar een werkelijkheid die we voelden maar nog niet kenden.
Onze geliefde kon thuis zijn, dichtbij. Ook het herdenken was in zijn eigen huis temidden van kinderen en kleinkinderen. Voelbare liefde, eigenlijk een feest om zo een leven te beleven en te vieren, samen met elkaar en onze geliefde. Taarten waren gebakken door een kleinkind, het prachtige bloemstuk werd samen met Ukediene gemaakt. Die totale betrokkenheid, met behulp van Ukediene’s handen waren familiehanden geworden; de hele verzorging ging als een onzichtbare stroom van zelf.
Door de intieme begeleiding werd het heengaan naar de wereld die voor ons nog niet gekend wordt, een hoogtepunt en geen dieptepunt. Te weten dat onze geliefde zonder zijn beperkingen nu verder leeft, geeft vleugels en diepere intimiteit, waar we ons voor openstellen. Ukediene, zonder jou, was deze droom nooit op deze wijze een werkelijkheid geworden. We sluiten je in ons hart, heel, heel veel dank, voor altijd.”
Na de uitvaart komt er een einde aan het intensieve contact. Het intensieve contact maakt plaats voor een afrondend contact. Gewoonlijk zal ik in de week na de uitvaart een afspraak met u maken om – de vinger aan de pols houdend – elkaar even te ontmoeten, ervaringen uit te wisselen en om ‘regelzaken’ in gang te zetten. Immers, er moet veel geregeld worden en dat roept vragen op over bijvoorbeeld de afhandeling van de nalatenschap, de keuze voor asbestemming of grafmonument, maar ook vragen over verliesverwerking.
Na verloop van tijd hebben we een afrondend gesprek voor evaluatie en – als u daar behoefte aan heeft – doorverwijzing naar een deskundig rouw- of verliesbegeleider. Door mijn jarenlange ervaring en het grote netwerk van specialisten en deskundigen waarover ik beschik, kan ik u gericht doorverwijzen en kennis laten maken.
Het afrondende gesprek is niet het einde. Voor vragen, advies en hulp blijven we in contact met elkaar.
Verlies kwam, als een bliksemslag.
Van het ene op het andere moment
werd het volslagen donker.
Je had geen keus;
je ging tastend en zoekend dwars door de ravijnen
van wanhoop en radeloosheid.
Je verloor en won;
want op die tocht werd inzicht geboren,
een dieper weten,
werd de echte levensbron ontsloten.
Nu leef je
van deze rijkdom
die in het donker
werd geboren.
Verlies en winst.
En de grootste winst is
weten dat liefde
eeuwig is.
Liefde sterft nooit.
Uit: Als een geliefde sterft van Hans Solp
Schulp Uitvaarten | Zeldertsedreef 25, 3824 EJ Amersfoort | 06 37 43 87 86 | ukediene@schulpuitvaarten.nl